Wanneer God als koning gaat optreden…

Twee opvallende trekken in de Evangeliën houden me al lang bezig: Jezus’ spreken in gelijkenissen en zijn boodschap over het koninkrijk/koningschap van God. De combinatie maakt duidelijk dat het bij Jezus’ boodschap niet om een hemels koninkrijk kan gaan in de zin zoals wij over het Koninkrijk der Nederlanden spreken. ‘Het is met het koninkrijk van de hemel als met een mens die goed zaad op zijn akker uitzaaide’ (Mat. 13:24) — wanneer je daar ‘Koninkrijk der Nederlanden’ invult levert dat onzin op. Er moet dus iets anders bedoeld zijn. Maar met koningschap kom je ook niet echt uit: het is te abstract en in het het Nederlands te veel een aanduiding voor een functie. In Jezus’ gelijkenissen over het koninkrijk gebeurt juist van alles.

Ik weet niet meer wie het was die me op de gedachte bracht, maar op een gegeven moment drong tot me door dat in de oude wereld de manier waarop een koning optreedt en zijn koninkrijk altijd nauw samenhingen. Zijn rijk, in de zin van het bereik van zijn autoriteit, hing niet samen met de grenzen van een grondgebied, maar met de invloed en macht die een koning in zijn optreden uitoefende. Geen wonder dat het Griekse woord βασιλεία niet direct vertaalbaar was als koningschap of koninkrijk, maar dichter komt bij de invloedssfeer van een koning (βασιλεύς). Op een gegeven moment ben ik de woorden die doorgaans vertaald worden met ‘koninkrijk van God’ gaan omschrijven met ‘wat er gebeurt als God als koning gaat optreden’. Daar zit beweeglijkheid en tijd in en het bleek direct te passen op Jezus’ verhalen.

Bijbels Dagboek 2019Toen in de rustige tijd van 2017-2018 het verzoek kwam om een maand te verzorgen in het Bijbels Dagboek Kracht voor elke dag 2019, heb ik de kans aangegrepen die ideeën eens uitvoeriger uit te proberen. Nu de maand juli 2019 voorbij is publiceer ik de 31 korte overdenkingen ook maar eens hier. Ik heb de aanduidingen van de dagen weggelaten, maar de vragen voor eigen overdenking en de mogelijk te zingen liederen laten staan. Het geheel biedt je een verkenning in de thematiek van wat er gebeurt als God als koning gaat optreden en tegelijk in die van de gelijkenissen in 31 onderdelen, en hopelijk ook iets van bemoediging, uitdaging en voedsel voor de ziel.